Yolcu uçakta ne zaman orucunu açar?
(2254) no'lu fetva:
Soru :
Zehran'dan havalanan uçaktaki yolcuların ikisi Demam'lıdır. Güneş batmadan on dakika önce havalanan bu uçak, Cazan'a yönelerek yaklaşık on km yerden yükseldi. Otuz beş dakika sonra Riyad semalarında iken güneş yolculara görünüyordu ve bu vakitte ise Riyadlılar iftarlarını açıyordu. Daha sonra on beş dakika geçmesine rağmen güneş uçak yolcularına hala görünüyordu.
Bu vb. durumlarda uçak yolcuları iftarlarını açabilirler mi. Bize fetva veriniz, Allah sizi mükafatlandırsın.
Cevap: Bu konuda asıl olan; kişin oruç için imsak, iftar vakti ve namaz vakitleri, o anda bulunduğu yer ve üzerinde uçtuğu semaya göredir. Örneğin: Zehran havaalanındaki bir kişi için güneş batar ise, o kişi iftarını açar ve akşam namazını kılar. Daha sonra uçak batıya doğru havalanır ve bir süre sonra güneş görünür ise orucunu tutmaz.Akşam namazının iadesini de yapmaz.Çünkü akşam namazı ve iftar vaktinin hükmü daha önceki üzerinde bulunduğu yere göre idi.Eğer güneş doğmadan birkaç dakika önce uçak havalanır ve aydınlık devam ederse üzeriden uçtuğu havada güneş batıncaya kadar - ki üzerinden geçtiği beldenin sakinleri iftarlarını açmış ve akşam namazını kılmış iseler bile-iftarlarını açmaları ve akşam namazını kılmaları caiz değildir. Bu iftar vaktinde oruçlu olarak Riyad semalarından geçen ve bulundukları havada kendilerine güneş görünen iki kişinin sorularında olduğu gibi yine durum böyledir. Aynı zamanda bu hüküm şer'i delillere göre çıkarılmıştır.
Allah Te'âlâ buyuruyor ki:
Sabahın beyaz ipliği (aydınlığı), siyah ipliğinden (karanlığından) ayırt edilinceye kadar yeyin, için, sonra akşama kadar orucu tamamlayın.
ve dedi
Gündüzün güneş dönüp gecenin karanlığı bastırıncaya kadar (belli vakitlerde) namaz kıl; bir de sabah namazını. Çünkü sabah namazı şahitlidir.
Hadiste ise şöyle dendi:
Gece şuradan geldiği, gün şuradan döndüğü ve güneş battığı zaman oruçlu iftar eder.
(Bölümün numarası 10; Page No. 297) Fakat indikleri yerde güneş batmışsa bu durumda orada bulundukları süre içerisinde oruç ve namaz vakitleri için oraya tabidirler.Başarı Allah'tandır! Allah, Peygamberimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.