Lakîtin soyca kendisini evlatlık edinen kişiye nispet edilmesi

507

Lakît Bahsi (Bölümün numarası 16; Page No. 6) (122) no'lu fetva: Soru : Size bir meseleyi arz etmek istiyoruz: Yakınlarımızdan olan Ahmet amca sokakta bulduğu bir erkek çocuğunu (lakît) evlatlık edindi, büyüttü, eğitti ve bakımıyla ilgilendi. İçtihatta bulunup sevgi ve şefkatinden ona (Y.H.Ş.) ismini verdi. Sonra evlatlık edinen kişi Zübeyr kentinde vefat etti. Varisi olacak çocukları yoktu. Evlatlığı reşit olup Zahran meslek enstitüsüne kaydoldu. Yakınları lakîtin ismini düzeltmek için istişare ettiler. Kimisi isminin düzeltilmesini önerirken, kimisi de konuyla pek ilgilenmedi. Nesebin karışması ve miras paylarında hata yapılması endeşesi bulunduğundan, zatı âlinizin konuyla ilgili şeri hükmü şahsıma bildirmenizi rica ediyorum ki fetvanın ışığında sorunu çözelim.

(Bölümün numarası 16; Page No. 7) Cevap : Dinen lakîtin (soskakta bulunan çocuk) soyca kendisini evlatlık edinene nispet edilmesi ve baba olarak kendisini evlatlık edinenin adını alması, yine evladın babanın soyula katıldığı gibi lakîtin onu evlatlık edinenin soyuna ya da fetva sorusunda dile getirildiği gibi onun kabilesine katılması caiz değildir. Çünkü böyle bir davranış yalan, sahtecilik, neseplerin karışması, namusa yönelik sakıncalar, hakedeni mahrum edip haketmeyene vermek gibi miras paylarının doğal mecrasından çıkarılması, halvet ve evlilik konusunda haramı helal ve helali haram kılmak ...vb. gibi mahzurlar ve ihlaller içermekte ve şeriatın sınırları aşılmaktadır. Bu yüzden Allah çocuğun babası dışında birine nispet edilmesini yasaklarken, Hz. Peygamber de (s.a.v.) babası ya da mevlaları dışında birine istisap edene lanet etmiştir. Yüce Allah şöyle buyurmuştur: ve evlâtlıklarınızı da öz oğullarınız olarak tanımadı. Bunlar sizin ağızlarınıza geliveren sözlerden ibarettir. Allah ise gerçeği söyler ve doğru yola O eriştirir.(4)Onları (evlât edindiklerinizi) babalarına nisbet ederek çağırın. Allah yanında en doğrusu budur. Eğer babalarının kim olduğunu bilmiyorsanız, bu takdirde onları din kardeşleriniz ve görüp gözettiğiniz kimseler olarak kabul edin. Yanılarak yaptıklarınızda size vebal yok; fakat kalplerinizin bile bile yöneldiğinde günah vardır. Allah bağışlayandır, esirgeyendir. Hz. Peygamber (s.a.v.) de şöyle buyurmuştur: Kim, bildiği halde gerçekte babası olmayan bir kimsenin babası olduğunu iddia ederse, Cennet ona haramdır. (Ahmed b. Hanbel, Buharî, Müslim) Yine Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: Kim, gerçekte babası olmayan bir kimsenin babası olduğunu iddia ederse veya mevlasından başka birini mevla edinirse, kıyamete kadar Allah'ın laneti onun üzerinedir. (Bölümün numarası 16; Page No. 8) Fetva soran beyefendinin, zikri geçen isimlendirmedeki içtihadı hatalıdır. Hatalı içtihat üzerine devam edilemez. Bilakis böyle bir isimlendirmenin haramlığı gösteren sabit naslar ve biraz evvel açıklanan hikmetler sebebiyle ismin tadil edilmesi/düzeltilmesi gerekir. Lakîte sevgi ve şefkat gösterilmesi, büyütülüp bakılması ise İslam şeriatının teşvik ettiği iyilik türlerindendir. Başarı Allah'tandır! Allah, Peygamberimiz Hz. Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine slaât ve selam etsin.