Lokantada kalan yemeği kanunlara aykırı olarak satmak

297

(15433) no'lu fetva: (Bölümün numarası 13; Page No. 223) Soru: Biz çok kere lokantalarda çalışıyoruz ve satılması beklenen miktarda yemek hazırlıyoruz. Allah'a hamdolsun, çoğu günlerde yemeği artırmadan satıyoruz. Fakat bazı günler hazırladığımız yemeğin bir kısmı artıyor. Maalesef bize, onun tamamını çöpe dökmemiz emrediliyor. İlginç olan durum şu ki, her yemek bozulma süresinde aynı seviyede değildir. Bilakis bir kısmı 12 yahut 24 saatten fazla kalır ve bozulmaz. 11 saat süreyle kalan ve bozulmayan tavuk gibi yemekler de vardır. Zira ben sadece tavuk gibi yemeklerin buz dolaplarında 11 saat süreyle muhafaza edilmesini işçilere emrederim. Bu süre, mekanın kapanmasıyla ikinci gün satışın başlaması arasındaki farktır. Bu, Allah'ın izniyle kış yaz bu gibi yemeklerin bozulmayacağına inandığım süredir. Özellikle biz onu, soğutması iyi olan buz dolapları ve derin dondurucularda muhafaza ediyoruz ve takip eden gün, diğerlerinden önce sabahleyin muhafaza ettiğimiz yemekleri satıyoruz. Zira müşterilerden birisi süresi içerisinde bu yemekten istediği zaman..., açık olarak hakikati kendisine söylüyoruz ve onu satın almada veya başkasını satın almada tercihi kendisine bırakıyoruz. Burada soru şu:1: Bu iş dinen caiz midir, yoksa değil midir? Zira biz istisnasız bütün yemeği atmakla emrolunuyoruz. Tadı değişmediği ve zararı olmadığı sürece, yemeği muhafaza etmemde bir şey olmaz mı?2: (Bölümün numarası 13; Page No. 224) Son durum, pirinç gibi diğer yemeklere ilgilidir ki, biz onu mesainin sonunda atıyoruz. Çünkü biz, muhafaza etmekle şeklinin değişmesiyle satışa uygun olmadığına inanıyoruz ve onu atıyoruz ve mekanı kapatıyoruz. Şöyle derseniz: Bozulmamış yemekleri çöpe dökmek haramdır ve başkaları açlıktan ölüyorlar. Şehrinizdeki muhtaçlara onu niye dağıtmıyorsunuz? Biz de şöyle deriz: Bildiğiniz gibi mekanı kapatma vakti geçtir. ( yaklaşık gece 12) Bu vakitte onu verecek kimseyi bulamıyoruz. Aynı şekilde geceleyin o saatte evlerin yolları bize çok sıkıntı çıkarıyor. Eğer: "Diğerlerini muhafaza ettiğiniz gibi onu da muhafaza ediniz" derseniz, biz de şöyle deriz: Ben okumuş ve sorumluluk taşıyan birisiyim. Eğer 15 saatten fazla (ikindiye kadar) muhafaza edersek, bizim için belediye görevlileriyle çok problemlere sebep olur. Az önce söylediğimiz gibi bu çeşit, bozulma süresinde diğerleri gibi değildir ve muhafaza etmekle tadı değil şekli değişiyor (pirinç tanesi kırılıyor) ve satmak için uygun olmuyor. Burada soru şu: Yemeği çöpe atmakla bana bir şey gerekir mi yahut bana bir günah olur mu?Bize fetva verin, Allah sizi hayırla mükafatlandırsın. Bizi günaha düşürmeyecek doğru yolu bize gösteriniz ki, yaratıcımız bizden razı olsun ve rızkımızda ve yemeğimizde bizi mübarek kılsın.

Cevap: Lokantada yemeye uygun ve belediyenin satılmasını yasakladığı arta kalan yemek ve etin satılması caiz değildir ve aynı zamanda, ya muhtaçlara doğrudan yahut hayır kurumları kanalıyla ulaştırmak suretiyle, sadaka olarak muhtaçlara vermek suretiyle ondan faydalanmak mümkün olduğu sürece heder edilmesi de caiz değildir. Başarı Allah'tandır. Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed'e, ailesine ve sahabesine salat ve selam etsin.