Vasiyetin üçte birini çocuğun ücretine harcama

348

(Bölümün numarası 16; Page No. 372) (15354) no'lu fetva: Hamd sadece Allah'adır, salât ve selam, kendisinden sonra bir nebi gelmeyecek olan (Hz. Peygamberimizin üzerine) olsun. Konu:Bilimsel Araştırma ve Fetva Daimi Komisyonu, Muhammed b. Nasır b. Abdülkerim tarafından, Hafrulbatın mahkemesinin hakiminin aracılığıyla , Genel Başkanlığa gönderilen ve Büyük Âlimler Konseyi Genel Sekreterliği Komitesi'ne (1426 sayılı, h. 17/5/1412 tarihli) sevkedilen soruyu görüştü. Soru ve hâkimin konuşmasının metni şöyledir: Nasır b. Muhammed b. Abdülkerim 'in (Allah ona rahmet eylesin) vasiyetinin bir suretini görmektesiniz. Şöyle ki: Biz Muhammed'i babasının "üçte birin yarısını ona diğer yarısını ise kendisine ve anne babasına kurban için vasiyet etmesi hakkında" sormak üzere müracaat ettik. Bu durum, özellikle de mirasçıların izin vermeleriyle beraber caiz midir? Kendisinin de ifade ettiği gibi, üçte birin tamamı bile çok azdır. Onun artırılması ve onunla bir gayri menkul alınıp geliriyle vasiyetin yerine getirilmesi mümkün değildir. Bu paranın bir mescide harcanmasının mümkün olup-olmadığını sormaktadır. Ki özellikle bu konu hakkındaki sorular çoktur. Özellikle de vasiyet eden vefat ettikten sonra vasiyetler ihmal edilmektedir. kaybolmaktadır. Sizden bu mesele hakkındaki sorumuza cevap vermenizi istiyoruz. (Bölümün numarası 16; Page No. 373) Aynı şekilde komisyon vasiyetin şu metnini de görüştü: Nasır b. Muhammed b. Abdülkerim hibe yaptı. Hibe yaptığı zaman aklı ve vücudu yerindeydi. O, malının üçte birinin yarısını oğlu Muhammed'e, diğer yarısını ise kendisi ve anne-babasına kurban kesmesi için hibe etti. Söz konusu oğlum Muhammed'i söz konusu kurban için vekil kıldım. Söz konusu kurbandan arta kalanı ise kendi helal parasını harcar gibi ondan harcaması helaldir. Mirasçılardan herhangi birinin bu konuda ve kurban konusunda ona itiraz etmelerini hoş karşılamıyorum. Buna Abdülaziz b. Süleyman b. Nuh ve Muhammed Abdullah Abdülkerim şahittir. Buna Hamed b. Nasır b. Davi şahit olmuştur ve huzurunda yazılmıştır. Nasır'ın üçte birin yarısını oğlu Muhammed'e hibe etmesinin sebebi Nasır'a göre, oğlu Muhammed evin ihtiyacını (maişet) gidermek için dışarı çıkmayı (başka yerde çalışma) istedi. Bu sebeple Nasır, yanında kalan, kendisinin rahat etmesi için işlerini üstlenen söz konusu oğlunu tercih etti. Üçte birin yarısını oğlu yorulduğu ve çalıştığı için ona hibe etti. Nasır bu şekildeki hibesine az önce yukarıda geçen kişiler şahitlik ettiler. Allah Muhammed'e selam etti (yüceltti).

Cevap: Öncelikle; Nasır'ın oğluna üçte birin yarısını (ki bu altıda bir eder) kendisi hayattayken işlerini üstlenmesinin karşılığı hibe etmesi, ücret babındandır (işin ücreti kabul edilir). Bunda bir sakınca yoktur. Hatta mirasçılar buna razı olmuşlar ve aralarında bir problem olmamış. (Bölümün numarası 16; Page No. 374) İkinci olarak: Terikenin altıda birine tekabül eden söz konusu vakıf bakîdir. Çünkü vakfeden, vakfı sadece ona mahsus kılmıştır. Vekil az da olsa onu artırmak için çabalar. Eğer her sene kurban kesmeye yetmezse, bir sene sonra da olsa yine kurban keser. Mescide harcanması ise vakfın metninde yazılı olana muhaliftir. Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.